Advanced Map Reading Skills
Mapping Australia
Indigenous Australian Cartography*
|
De karakteristieke schilderijen uit van Centraal- en West-Australië vormen wellicht de meest opmerkelijke vorm van cartografie in de Indiginous Australian kunst. Lijnen en cirkels verbeelden respectievelijk de reiswegen -de zogenaamde zanglijnen- van de voorouderlijke Droomwezens en belangrijke plaatsen in het land. Tijdens deze reizen scheppen de Droomwezens het land en geven de Wet aan de mensen. De verhalen van deze reizen werden in sommige gebieden gevat in de zogenaamde Tingari-cyclus. Eerder dan berekende geografische kaarten van het land, geven deze schilderijen uitdrukking aan de vitale band tussen volk en het land. Deze geschilderde kaarten zijn tezelfdertijd cultureel, spiritueel en politiek.
|
Camel Creek. AMUU Utrecht (VRS5533).
|
Schepping van het Land
Tijdens de scheppingstochten die de Droomwezens ondernamen, lieten zij iets van zichzelf na in het land, of werden er zelf een deel van. Op deze manier vormden zij het landschap. Voor de geïnitieerde Aboriginals zijn deze sporen, afdrukken of transformaties, nog steeds herkenbaar in de vorm van bijvoorbeeld waterpoelen, rotsen, duinen, planten of eilanden. De Indiginous kennen grote spirituele betekenis toe aan deze heilige plekken. De energie van de Dromen is actief aanwezig in dat land en waarborgt de continuïteit van deze schepping. De verwantschap tussen het land en de mensen vormt de basis van hun riten en kunst.
Tijdens de scheppingstochten die de Droomwezens ondernamen, lieten zij iets van zichzelf na in het land, of werden er zelf een deel van. Op deze manier vormden zij het landschap. Voor de geïnitieerde Aboriginals zijn deze sporen, afdrukken of transformaties, nog steeds herkenbaar in de vorm van bijvoorbeeld waterpoelen, rotsen, duinen, planten of eilanden. De Indiginous kennen grote spirituele betekenis toe aan deze heilige plekken. De energie van de Dromen is actief aanwezig in dat land en waarborgt de continuïteit van deze schepping. De verwantschap tussen het land en de mensen vormt de basis van hun riten en kunst.
Kunst als bewijs.
Voor de Indiginous Australians zijn kunst, cultuur en actuele politieke thema's nauw met elkaar verweven. Deze oorspronkelijke bevolkingsgroep verwierf pas in 1967 staatsburgerrechten. Vanaf dan wordt het mogelijk om delen van het land dat hen werd ontnomen, terug te eisen. Een grondbeginsel hierbij is het bewijzen van een ononderbroken band tussen mensen en het land waarop zijn leven. Omdat de Indiginous bevolking niet beschikte over geschreven taal, maar kennis overdracht vooral gebeurde door orale overleving, worden kunstwerken ingebracht als bewijsmateriaal bij zogenaamde een landclaims. In de kunst wordt eveneens de ongeschreven geschiedenis van Australië, vanuit het Indiginous gezichtspunt, opgevoerd. Kunst geeft mensen een politieke stem!
Voor de Indiginous Australians zijn kunst, cultuur en actuele politieke thema's nauw met elkaar verweven. Deze oorspronkelijke bevolkingsgroep verwierf pas in 1967 staatsburgerrechten. Vanaf dan wordt het mogelijk om delen van het land dat hen werd ontnomen, terug te eisen. Een grondbeginsel hierbij is het bewijzen van een ononderbroken band tussen mensen en het land waarop zijn leven. Omdat de Indiginous bevolking niet beschikte over geschreven taal, maar kennis overdracht vooral gebeurde door orale overleving, worden kunstwerken ingebracht als bewijsmateriaal bij zogenaamde een landclaims. In de kunst wordt eveneens de ongeschreven geschiedenis van Australië, vanuit het Indiginous gezichtspunt, opgevoerd. Kunst geeft mensen een politieke stem!
Mount Riddell (VRS5483).
|
Mount Juliet (VRS5479).
|
Kukatja/Wangkajunga - Saltlake at Punmu. Het werk is gemaakt door Rover Thomas.
Dit schilderij stelt het zoutmeer in Punmu voor. Deze plaats ligt langs de Canning Stock Route, een belangrijke veeroute waarlangs de kunstenaar, Rover Thomas, vaak werkte. Hij begon te schilderen vanaf de vroege jaren '80 van de 20e eeuw. Naast zijn eigen land verbeeldde hij plaatsen die hij bezocht had als veehoeder. Hij verwees eveneens naar historische gebeurtenissen. In diep rode en bruine oker tonen brengt de kunstenaar het land in zijn verhalen in kaart.
Rover Thomas (circa 1926-1998). Kukatja/Wangkajunga; Warmun, oostelijke Kimberley, Western Australia; 1995. Doek, okers, pigment, synthetisch bindmiddel; 7106-728. Na de sluiting van het AMUU in Utrecht in 2017, maakt dit werk deel uit van de collectie het Nationaal Museum van Wereldculturen en is nu tentoongesteld in Museum Volkenkunde in Leiden.
Rover Thomas (circa 1926-1998). Kukatja/Wangkajunga; Warmun, oostelijke Kimberley, Western Australia; 1995. Doek, okers, pigment, synthetisch bindmiddel; 7106-728. Na de sluiting van het AMUU in Utrecht in 2017, maakt dit werk deel uit van de collectie het Nationaal Museum van Wereldculturen en is nu tentoongesteld in Museum Volkenkunde in Leiden.
Karooya, bij de Jupiter Well, Great Sandy Desert, door Helicopter Tjungurrayi.
|
Karrilwarra
|
Ngarti Country
|
|
Karrilwarra
Het schilderij laat Karrilwarra in vogel perspectief zien. Op deze plek, net ten westen van de Kiwirrkura-Gemeenschap in de Western Desert zijn er vele rotsopeningen. Een groep vrouwen, herkenbaar aan de U-vormen, hebben zich op deze belangrijke plek in de woestijn verzameld om ceremoniën uit te voeren voor ze weer verder oostwaarts trekken. De lijnen aan de buitenkant stellen zandheuvels voor. Naata Nungurrayi (1932). Pintupi; Kiwirrrkura, Western Desert; 1999. Doek, acrylverf; 7106-512. |
Ngarti Country
De concentrische cirkels tonen Nantatjarra, Kamararra, Lulapi en Yukulparri, belangrijke kampen en waterplekken in het gebied van de kunstenares. De voetstappen verwijzen naar haar vrouwelijke familieleden, die voedsel verzamelen, maar ook naar een man die daar naar een waterbron gaat om te drinken. De vrouwen, herkenbaar aan de U-vormen, zitten er al. De voorstelling van een houten schaal met bessen (konkerberries) staat voor de rijkdom van het voedsel uit de natuur( bush food). Mati (Bridget) Mudjidell (ca 1935). Kukatja; Kimberley, Balgo Hills; 1997. Doek, acrylverf; 7106-20. |
Wirdim - Red Butt Country, Queenie McKenzie.
De kunstenares Queenie McKenzie geeft een belangrijke plek in haar thuisgebied weer. De rode heuvels spelen een grotere rol in de Droomverhalen. Ze zijn namelijk het thuisland van de Regenboogslang, een hagedisachtige figuur, Mooloonggor en de Oude Droomvrouw, Ganggameri, een hol in de Doogoorenyinem -berg woont. McKenzie gebruikt hier een dubbel perspectief: een zijaanzicht in het bovendeel én een bovenaanzicht onderaan.
Queenie McKenzie (ca 1930-1998). Warmun (Truckey Creek), Oost-Kimberley, circa 1996. Doek, natuurlijke pigmenten; 7106-503. Museum Volkenkunde, Leiden.
Queenie McKenzie (ca 1930-1998). Warmun (Truckey Creek), Oost-Kimberley, circa 1996. Doek, natuurlijke pigmenten; 7106-503. Museum Volkenkunde, Leiden.
Ngapa Jukurppa
In dit gezamenlijke werk van verschillende kunstenaars wordt Mirrawarri geportretteerd. Dit gebied, ten westen van het woestijn plaatsje Yuendumu, maakt deel uit van het voorouderlijke Waterdroompad. De lange, bochtige dubbele lijnen representeren de afzonderlijke paden van het Dromenregenwater door het landschap. De rechte, drievoudige lijnen staan voor het overstromingswater dat over het verbrande land bij Warlukurlangu (Vuurland) loopt, en geven het traject van deze Regendroom weer.
Het Warlukurlangu Artist collaborative bestaat uit: (Kirda eigenaars): Darby Jampijinpa Ross, Thomas Jangala Rice, Lawrence Jangala Watson, Rosie Nangala Flemming, Dolly Nampijinpa Daniels, Teddy Jangala Egan, Jack Jakamarra Ross.
(Kurdungurlu uitvoerders): Paddy Japaljarri Sims, Jeannie Egan, Jill Nungarrayi Watson, Ivy Napangardi Poulson.
Waelpiri; Yuendumu, Centraal-Australië; 1993; doek, acrylverf; 7106-680. Museum Volkenkunde, Leiden.
Het Warlukurlangu Artist collaborative bestaat uit: (Kirda eigenaars): Darby Jampijinpa Ross, Thomas Jangala Rice, Lawrence Jangala Watson, Rosie Nangala Flemming, Dolly Nampijinpa Daniels, Teddy Jangala Egan, Jack Jakamarra Ross.
(Kurdungurlu uitvoerders): Paddy Japaljarri Sims, Jeannie Egan, Jill Nungarrayi Watson, Ivy Napangardi Poulson.
Waelpiri; Yuendumu, Centraal-Australië; 1993; doek, acrylverf; 7106-680. Museum Volkenkunde, Leiden.
Titelfoto: Karooya, bij de Jupiter Well, Great Sandy Desert. Schilderij gemaakt door Helicopter Tjungurrayi (1990). Het werk was in Nederland te zien tijdens de expositie 'Mapping Australia' in het AAMU in Utrecht.