Ruzie om Water
Wanneer er een tekort aan water dreigt, kunnen de spanningen hoog op lopen. In Tadjikistan wordt op dit moment gewerkt aan de bouw van de grootste stuwdam. Buurlanden zijn bezorgd, dat wanneer de Rogun Dam straks klaar is, er bij hen een tekort aan water zal ontstaan. Aan de andere kant van de wereld, in Midden- en Zuid-Amerika is dat niet veel anders...
Een grote tankauto brengt drinkwater in deze wijk in La Paz, de hoofdstad van Bolivia. Op het spandoek achterop de tank staat de oproep zuinig met drinkwater om te gaan. Foto: BBC World (geen copyright informatie).
|
Mensen gaan in La Paz de straat op om te protesteren tegen de watertekorten in deze miljoenenstad. Foto: BBC World (geen copyright informatie).
|
Zonder water ?
Nu de grote Rogun-stuwdam bijna klaar is, kan voor een een groot deel aan de elektriciteitsbehoefte van Tadjikistan worden voldaan. Export van stroom naar Pakistan en Afghanistan behoort tot de mogelijkheden.
De keerzijde is, dater door de nieuwe stuwdam stroomafwaarts minder water beschikbaar is voor de landbouw. Asima Dalanbay woont al meer dan 40 jaar in het zuiden van Kazachstan. Samen met haar familie verbouwde ze suikerbieten. Vanaf 2009 is er onvoldoende water beschikbaar. Bron: BBC Newsmagazine (geen copyrightinformatie).
|
De bouw van de Rogun stuwdam in de Vakhsh rivier in Tadjikistan is in volle gang. In buurland Oezbekistan is men bang, dat de dam in hun land voor watertekorten zal zorgen. BBC News (geen copyright informatie).
|
Het Aral Meer droogt op
In de afgelopen decennia is het Aral Meer, in het grensgebied van Kazachstan en Usbekistan, een stuk kleiner geworden. Dat heeft grote gevolgen voor de mensen aan de oevers.
Roestende schepen liggen op de kurkdroge bodem van de voormalige haven van Moynaq, Uzbekistan. Foto: Taylor Weidman. Bron: BBC Future.
|
Water als wapen
Op 23 december 2016 draaide de Damascus Water Authority, de instantie, die belast is met de drinkwatervoorziening van de Syrische hoofdstad, de waterkraan dicht, waardoor zo'n 5 miljoen inwoners van Damascus zonder drinkwater zitten. Volgens de instantie was deze drastische stap nodig, nadat rebellen, die tegen de regering van Syrië strijden, diesel in de drinkwatervooraad hadden laten stromen. De rebellen ontkennen en geven de schuld aan de regering, die de drinkwatervoorzieningen zouden hebben gebombadeerd.
De historische waterbron van Ain al-Fijeh ligt in de vallei van de Wadi Barada, op zo'n 18 kilometer ten noordwesten van de Syrische hoofdstad Damascus. De 10 dorpen in de vallei staan sinds 2012 onder controle van rebellen. De Barada Rivier wordt gevoed door het smeltwater van Syrië's hoogste berg Hermon. De sneeuw op de top van de berg blijft tot begin juni liggen. Hoeveel water er voor de hoofdstad beschikbaar is, wordt in hoge mate bepaald door de hoeveelheid sneeuw, die er in de winter valt.
Het water van de Barada Rivier, in de oudheid ook bekend als de Abana Rivier, wordt aangevuld met het water van 7 andere rivieren. Door middel van een uitgebreid stelsel van kanalen en aquaducten, deels al gebouwd in de Romeinse tijd, stroomt het water van de Barada naar Damascus. |
De bijbelse Barada Rivier stroomt door het hart van Damascus. Bron: BBC News, 9 januari 2017. Foto: AFP/Getty Images.
In grote delen van Damascus is moeilijk aan drinkwater te komen. Bron: BBC News, 9 januari 2017. Foto: EPA.
|
Weggejaagd door waterkracht
Aan de oevers van de Amazone en één van haar zijrivieren, de Xingu, strijden dorpsgemeenschappen tegen de overheid en de grote maatschappijen, die hunnen plannen voor de bouw van een aantal stuwdammen ten koste van de natuurlijke rijkdommen van het gebied. Niet alleen de traditionele visserij van de oorspronkelijke bewoners van het gebied is nagenoeg verdwenen, maar ook duizenden mensen, die al hun hele leven lang aan de oevers van de rivieren hebben gewoond, de 'ribeirinhos', hebben hun huizen en hun land moeten opgeven. Daarnaast zijn grote delen van het tropisch regenwoud onder water komen te staan.
Wanneer de grootste dam, de Belo Monte, eenmaal klaar is, dan leveren de 18 turbines zo'n 11.000 Megawatt aan elektriciteit.Foto: Google Earth. Bron: BBC News, 10 januari 2017.
|
De Munduruku, die generaties lang aan de Tapajos Rivier hebben gewoond, vrezen, dat ook zij hun traditionele levenswijze moeten opgeven, nu ook dit gebied in beeld is bij energiemaatschappijen. Bron: BBC News, 10 januari 2017.
Het leefgebied van het Munduruku volk aan de Tapajos Rivier. Foto: Google Earth. Bron: BBC News, 10 januari 2017.
|
De Samuel Stuwdam bij Rondonia, Brazilië
Deze twee foto's van de NASA tonen de impact van de Samuel stuwdam en de honger naar energie en landbouwgrond in de omgeving van de stad Porto Velho in het district Rondonia in het zuidwesten van Brazilië. Grote oppervlakken bos zijn gekapt voor de uitbreiding van plantages. Daarnaast zijn in de valleien van de zijrivieren van de Madeira Rivier (op de onderstaande foto's in de linkerbovenhoek) volgelopen met water.
De omgeving van Porto Velho, Rondonia, gefotografeerd op 24 juni 1984 (links) en op 6 augustus 2011 (rechts) door de thematic Mapper sensor aan boord van de Landsat 5 satelliet. Bron: USGS Landsat Missions Gallery, US Department of the Interior/US Geologigal Survey. De foto's zijn nog beter te vergelijken op de NASA website Images of Change.
De Madeira Rivier is een zijrivier van de Amazone. Het gebied ten zuidoosten van de stad Porto Velho is in de afgelopen decennia ingrijpend veranderd. Kaart: NG MapMaker Interactive, 2019.
Twaalf duizend jaar geschiedenis onder water
Project Zuid-oost Anatolië startte al in het begin van de twintigste eeuw en moest welvaart brengen in het zuidoosten van Turkije. Met de bouw van een aantal stuwdammen, waaronder de Atatürk Dam, zou elektriciteit worden opgewekt en de irrigatie van landbouwgronden mogelijk maken. In 2006 gaf de Turkse regering het startsein voor de bouw van een grote stuwdam in de rivier de Tigris. De eeuwenoude stad Hasankeyf komt daardoor voor meer dan 80% onder water te staan. Zeker 3000 inwoners van de stad zullen daardoor hun huis verliezen. Daar zal het niet bij blijven.
Lees het artikel "Verdronken Erfgoed" in de National Geographic van november 2018. Op de NG website kun je ook de Engelstalige versie vinden.
Lees het artikel "Verdronken Erfgoed" in de National Geographic van november 2018. Op de NG website kun je ook de Engelstalige versie vinden.
Deze eeuwenoude waterschenkkan was onlangs in Nederland te bezichtigen, op de tentoonstelling "Iran - de bakermat van de beschaving" in het Drents Museum in Assen.
Dammen in de Goksu Rivier
In 1990 werd in het zuidoosten van Turkije begonnen met de bouw van een zevental stuwdammen in Goksu Rivier, in hoofdzaak met als doel de energievoorziening van de regio. Bij de dammen werden hydro-elektrische centrales gebouwd. Tot 1990 was de Goksy nog een van de weinige rivieren in Turkije, waar het water ongehinderd kon stromen. Vooral door de Gezende-Dam, die in het begin van de jaren '90 gereed was, werd de waterafvoer sterk beperkt. Hierdoor nam het aantal planten- en diersoorten in de rivier sterk af. Door de bouw van de Ermenek-Dam in het begin van deze eeuw kwam een groot gebied onder water te staan en ging een kwetsbaar habitat voor dieren verloren.
Deze twee Landsat-5 beelden tonen de effecten van de bouw van stuwdammen in de Goksu Rivier. Naast de talloze dieren, moesten ook duizenden mensen, die tot aan de bouw van de dammen aan de rivier hadden gewoond, noodgedwongen een ander heenkomen zoeken. Bron: USGS Landsat Missions Gallery, "Goksu River Dam Project," U.S. Department of the Interior / U.S. Geological Survey. Deze twee beelden zijn goed met elkaar te vergelijken op de NASA website Images of Change.
Titelfoto: Stuwdam bij Aviemore in de Waitaki River, Zuidereiland van Nieuw-Zeeland.