De Tasman Gletsjer
Er zijn ongeveer 3000 gletsjers in Nieuw-Zeeland, waarvan de meesten zich in de Zuidelijke Alpen van het Zuidereiland bevinden. In het algemeen hebben alle gletsjers zich sinds 1890 teruggetrokken. Soms was er sprake van een (tijdelijke) aangroei. In een in 2007 gepubliceerde studie brachten wetenschappers van het National Institute of Water and Atmospheric Research (NIWA) deze terugtrekking in verband met de opwarming van de aarde. Zonder een afname van de gemiddelde temperatuur op aarde, zouden de gletsjers nooit weer hun oorspronkelijke omvang bereiken.
Niet alleen in de poolgebieden maken gletsjers moeilijke tijden door. De grootste gletsjer van Nieuw-Zeeland kan daar over 'meepraten'. In de twee vergelijkende foto's van de NASA zie je grote verschillen in omvang van de gletsjers tussen 1990 en 2017.
Opnieuw, in de eerste week van februari 2019, braken er grote stukken ijs van de gletsjertong van de Tasman, de grootste gletsjer van Nieuw-Zeeland. (zie "Massive Ice Release into Tasman Glacier Lake" in de New Zealand Herald van 9 februari 2019). De punt van de tong van de Tasman Gletsjer steekt in het Tasman Glacier Lake. Deze foto werd gemaakt op maandag 23 maart 2008, een stralende nazomerdag. De blauw-groene 'melk' van het gletsjer meer is kenmerkend. Meer foto's in de Noarderljocht reportage 'Vliegen boven de Zuidelijke Alpen' (RDV9424).
Het gletsjermeer van de Tasman, gezien vanaf de zeker 50 meter hoge morenewal (RDV9440). Onder: de vlechtende rivierbedding van de Tasman River RDV IMGP4429).
|
De Tasman, Franz Josef en de Fox zijn de meest bekende gletsjers van Nieuw-Zeeland.
De Tasman Gletsjer, gefotografeerd op 23 maart 2008. Op het gletsjerijs is een grote hoeveelheid puin zichtbaar. Aan het gesteente rechts is de schurende werking van het gletsjerijs op het aangrenzende gesteente duidelijk te zien. De scherp afgetekende grens ligt zeker 50 meter boven het huidige ijsoppervlak (RDV9423).
Uitsnede van het LINZ kaartblad Aoraki/Mount Cook (Sheet 260-H36, schaal 1:50.000) met het bovenste deel van de Tasman Gletsjer. Alle topografische kaarten van Land Information New Zealand zijn (gratis) online beschikbaar. Meer informatie over de kaarten vind je op: LINZ Map Chooser. |
NASA Images of Change
Op de twee bovenstaande foto's, gemaakt in 1990 (links) en 2017 (rechts), zijn de verschillen in omvang van de 3 grootste gletsjers (Hooker, Tasman en Mueller) in dit gebied goed te zien. Vooral de omvang van het Tasman Glacier Lake, in het midden van beide foto's, is opvallend. Deze twee foto's laten zich nog beter vergelijken op de website Images of Change van de NASA. Bron van de foto van 12 januari 1990: Landsat-8 satelliet; foto 29 januari 2017: The Advanced Spaceborne Thermal Emission and Reflection Radiometer (ASTER) aan boord van de Terra satelliet /NASA/JPL-Caltech.
De Zuidelijke Alpen van Nieuw-Zeeland vormen de ruggengraat van het Zuidereiland. Het gebergte scheidt het eiland van noord naar zuid in twee delen. De Alpen zorgen ervoor, dat de westkant van het eiland het hele jaar door zeer veel neerslag kent, terwijl de oostkant aanmerkelijk droger is.
Het jonge gebergte kent een 17-tal toppen boven de 3000 meter. De hoogste berg is de Aoraki (Mount Cook) met een hoogte van 3724 meter. Op 14 december 1991 raakte de top van de berg maar liefst 12 miljoen kubieke meter rots kwijt, waarschijnlijk ten gevolge van een aardbeving. In 2013 stelden wetenschappers van GNS en de Universiteit van Otago de hoogte opnieuw vast: 3724 meter in plaats van 3754 meter van voor 14 december 1991. Overigens staat in veel atlassen, waaronder de GB54 en GB55 de hoogte aangegeven als 3766 meter ! |
De Vallei van de Tasman River, kijkend in zuidoostelijke richting vanaf de zijmorene van de gletsjer (RDV9336).
|
Gletsjers in een regenwoud?
Het is op zich een vreemd gezicht wanneer je tussen honderdduizenden bomen van het gematigde regenwoud aan de westzijde van het Zuidereiland ineens een grote gletsjer ziet opdoemen. Toch is dat het geval, als je via de State Highway 6 van Whataroa naar het zuidwesten rijdt. Daar is de Franz Josef Gletsjer, of zoals de Maori hem zelf noemen: Ka Roimata o Hine Hukatere…..
De Ka Roimata o Hine Hukatere, Franz Josef Gletsjer (RDV DSCN0784).
|
De tong van de Fox Gletsjer. De Fox en de Franz Josef Gletsjer zijn de twee grootste gletsjers, die zich in westelijke richting naar de Tasman Zee bewegen. De Tasman Gletsjer beweegt richting de oostkust van het Zuidereiland (RDV IMGP2878).
|
Bronnen en Media