Vliegtuig en globalisering
De 'uitvinding' van de stoommachine was ongetwijfeld dé revolutie in de 19e eeuw. De toepassing van stoomkracht maakte de ontwikkeling van ambachtelijke naar industriële productie mogelijk. Het vliegtuig zorgde onmiskenbaar voor een revolutie in de 20ste eeuw...., misschien ook wel dé revolutie van de 20ste eeuw.
Het is nauwelijks voorstelbaar hoe snel de technologische ontwikkelingen in de luchtvaart zijn gegaan. De eerste geslaagde gemotoriseerde vlucht vond pas in 1903 plaats. Nu vindt luchtvaart wereldwijd plaats en kunnen nagenoeg alle bestemmingen binnen een dag vliegen worden bereikt.
De kerstvlucht van de 'Pelikaan' in 1933 was een ongekende prestatie. Er kwamen meer dan 20.000 mensen naar Schiphol om de KLM-helden Smirnoff, Soer, Van Beukering en Grosfeld te verwelkomen. De foto van de twee gedenkborden is gemaakt op de expositie Keramiek van de 20ste Eeuw in Museum Princessehof te Leeuwarden.
|
Van vliegen als een vogel in 1896 tot vliegen met een motor in 1921 was al een ongekende stap voorwaarts. Foto gemaakt op de expositie 'Keramiek van de 20ste Eeuw' in Museum Princessehof te Leeuwarden.
Meer weten ?
In het Aviodrome op de luchthaven van Lelystad krijg je een compleet beeld van de ontwikkeling van de (burger)luchtvaart in Nederland. In het nagebouwde stationsgebouw van het oude Schiphol zie je de geschiedenis van o.a. Fokker en de KLM.
|
Kerstvlucht naar Nederlands Indië - 1933
Op 18 december 1933 vertrok de KLM Fokker F.XVIII, PH-AIP 'Pelikaan' voor de 'kerstvlucht' naar Batavia (nu de Indonesische hoofdstad Jakarta) in het toenmalig Nederlands-Indië. Aanvankelijk zou deze vlucht worden uitgevoerd door de snellere Fokker F.XX 'Zilvermeeuw', maar bij het opwarmen van de motoren trad er een ernstige storing op. In allerijl werd de 'Pelikaan' toen startklaar gemaakt. Het lukte de bemanning onder gezagvoerder Iwan Smirnoff om de vlucht in een recordtijd te volbrengen, want al op 22 december 1933 kwam het vliegtuig in Batavia aan. Vier dagen later vertrok het voor de retourvlucht naar Amsterdam. Ondanks slecht weer werd de terugweg nog iets sneller afgelegd, en in de avond van 30 december 1933 landde de 'Pelikaan' uiteindelijk op een koud, maar vooral mistig Schiphol. Door het slechte zicht kon Smirnoff de Fokker pas na vier landingspogingen veilig aan de grond zetten. Er waren meer dan 20.000 bezoekers toegestroomd om de bemanning te huldigen.
|
De KLM-bemanning voor hun Fokker F.XVIII 'Pelikaan'. Foto gemaakt in de tentoonstelling in het nagebouwde stationsgebouw van het oude Schiphol in het Aviodrome op Lelystad Airport.
|
De vlucht met de Fokker F.XVII ‘De Pelikaan’ vormde de opmaat naar een reguliere verbinding tussen Amsterdam en Batavia. Vijf jaar na de eerste vlucht opende KLM een lijndienst. De reistijd werd ingekort van enkele weken naar twaalf dagen. Tegenwoordig doen de moderne Boeing 777’s van KLM ongeveer twaalf uur over de vlucht van Amsterdam naar Jakarta.
De beginperiode van de Nederlandse burgerluchtvaart kenmerkt zich door een aantal bijzondere KLM-vluchten. Heel Nederland leefde in de jaren twintig en dertig mee met de bemanningen die de pioniersvluchten uitvoerden. Vooral de vluchten naar de Oost (het voormalig Nederlands Indië) en de West (de Caribische Eilanden) zorgden voor een warme belangstelling voor de luchtvaart. Gezagvoerder Van der Hoop, eerste officier Van Weerden Poelman en boordwerktuigkundige Van den Broeke voerden in 1924 de eerste vlucht naar Batavia uit. In totaal waren zij 55 dagen onderweg. Ten gevolge van een motorstoring moest Van der Hoop een noodlanding in Bulgarije maken. Bij de landing ontstond er ook nog schade aan de vleugels en het landingsgestel. De reparatie van de Fokker F.VII nam 30 dagen in beslag.
Opdrachten Kerstvlucht naar Nederlands Indië - 1933
Voordat je begint, zoek je eerst uiteraard op waar het voormalige Batavia (nu Jakarta) ligt. Kijk ook even naar de afstand tussen Amsterdam en deze stad.
1. Teken de luchtroute van de KLM tussen Amsterdam en Batavia (Jakarta) in op een Google Earth kaart/satellietfoto. (Indien gewenst kun je ook de National Geographic Mapmaker Interactive gebruiken).
2. Markeer op deze kaart alle vliegvelden, waar een tussenlanding werd gemaakt. Gebruik als basis foto 2.
3. Maak een tabel van de vliegvelden op de vliegroute, waarin de tussenliggende afstanden zijn weergegeven.
4. Zoek in de dienstregeling van de KLM de wekelijkse vluchtschema's van de dienst Amsterdam - Jakarta op. Kies daarvan 1 vlucht uit.
a. Noteer vluchtnummer, vertrek- en aankomsttijd. b. Met welk vliegtuigtype wordt deze lijndienst uitgevoerd ? c. Bepaal de vliegroute van deze vlucht. Tip: je kunt ook op FlightRadar.com een actuele lijnvlucht op deze route zoeken. 5. Maak een selectie van foto's en illustraties, die naar aanleiding van deze historische vlucht zijn gepubliceerd.
6. Sinds het 'ongeluk' met de MH17 in juli 2014 hebben luchtvaartmaatschappijen hun routes aangepast.
a. Over welke landen is deze lijnvlucht uitgevoerd ? b. In welke van deze landen is er sprake van een oorlogssituatie ? c. Wordt er op deze lijnvlucht afgeweken van de kortste vliegroute ? |
Foto 1:
De dienstregeling-borden met de overzichtskaart van de KLM-postvluchten tussen Amsterdam en Batavia.
Bron: Beeldbank Stadsarchief Amsterdam. Foto 2:
De wekelijkse luchtdienst van de KLM tussen Amsterdam en Batavia. Bron: website Dutch-Aviation.nl
|
Opdracht Non-stop van Londen naar Australië - 2018
De Australische luchtvaartmaatschappij Qantas heeft op 11 december 2016 aangekondigd, dat ze vanaf maart 2018 een non-stop dienst tussen Londen-Heathrow en de stad Perth (Western Australia) zal gaan uitvoeren. Voor deze vlucht zal de Boeing 787-9 Dreamliner worden gebruikt.
1. Welke vliegroute zal Qantas voor deze nieuwe luchtverbinding kiezen ?
a. Bereken de vliegafstand tussen Londen en Perth. b. Bereken de vliegduur van deze luchtverbinding. c. Bereken de benodigde hoeveelheid brandstof voor deze vlucht. In het artikel 'The evolution of UK-Australia travel into a single flight' van de BBC nieuwsredactie naar aanleiding van de allereerste non-stop lijnvlucht op 24 maart 2018, krijg je een kort overzicht van de ontwikkeling van de luchtvaart vanaf het prille begin, de Gebroeders Wright, tot en met de eerste Dreamliner-vlucht van Pert naar Londen.
|
Foto 3: Boeing 787-9 Dreamliner van Qantas. Bron: BBC News/Qantas.
|
Non-stop van Australië naar Engeland
Londen, 25 maart 2018 - Vanmorgen vroeg, om 04.08 uur UTC is op London-Heathrow de Boeing Dreamliner 787-9 van Qantas-vlucht QF9 geland, na een 17 uren en 3 minuten durende rechtstreekse vlucht vanuit Perth, West Australia.
De historische Qantas vlucht van Perth naar Londen op Flightradar24.com
FlightRadar24 en ADS-B Global Radar Exchange
Sinds een paar jaar kun je live de luchtvaart volgen, niet alleen binnen het bereik van je eigen 'radar', maar in het wereldwijdeweb luchtruim. FlightRadar24 en ADS-B Exchange zijn daarvoor de meest gebruikte sites. Naast een overzicht van het actuele vliegverkeer, is ook informatie beschikbaar over o.a. de vluchthistorie van een bepaald vliegtuig, de gevlogen routes etc.
Vliegroutes rond de wereld
Op de website van het Spaanse Geographica vind je op 'The Flight Routes Around the World' een interactieve kaart met de vliegroutes van en naar de 50 drukste luchthavens van de wereld, waaronder Amsterdam-Schiphol en Sydney's Kingsford-Smith, Je krijgt een goed beeld van de verkeers- en passagiersstromen.
Binnenkort bij dit onderwerp weer nieuwe keuze-opdrachten.
De KLM staat in de boeken als oudste luchtvaartmaatschappij ter wereld. De roem van de KLM ging hand in hand met die van de Fokker vliegtuigenfabriek. Fokker haalde de eeuwwisseling niet; de fabriek ging in 1996 failliet. Ook de KLM is geen zelfstandig bedrijf meer na de 'overname' door Air France.
titelfoto: De DC-2 'UIVER' van de Dutch Dakota Association in de beschildering zoals zij in 1934 de beroemde Londen-Melbourne luchtrace won. Het vliegtuig heeft Lelystad Airport als thuishaven.