Water geeft Energie

Water is al eeuwen een bron van energie. En water is er op aarde in overvloed zo lijkt het. In deze module kijken we naar water als energieleverancier van nu en voor de toekomst. In reliëfrijke gebieden wordt algemeen gebruik gemaakt van stromend/vallend water om energie in de vorm van elektriciteit op te wekken.
​Ook nu nemen we je mee naar Ijsland, waar men op grote schaal gebruik maakt van waterkracht, maar ook van waterstof.

Foto rechts: De Gulfoss, de Gouden Waterval in de Hvítá is één van de meest bezochte watervallen van Ijsland. De waterval vormt samen met Geysir en de þingvellir de Gouden Driehoek, een populaire dagtocht voor toeristen.

Waterkracht

Energie uit waterkracht is energie die wordt ontleend aan water,  door gebruik te maken van een hoogteverschil of door gebruik te maken van de stroomsnelheid van water. Vroeger sprak men ook wel 'witte steenkool'.  Het 'witte' doelde men vooral op schuimende vallende of snelstromende water en op het schone karakter van dit type energie. Het overgrote deel van de energie wordt in waterkrachtcentrales omgezet in elektriciteit. We spreken dan van hydro-elektriciteit.

Het voor de krachtcentrale van Sultartangastöð benodigde water is afkomstig uit het Sultartangasarlón. Via een 3,5 kilometer lange ondergrondse pijpleiding wordt het water de centrale ingevoerd. Vervolgens wordt het gebruikte water door dit kanaal naar de þjorsá rivier afgevoerd.

Geothermie

Energiewinning door gebruik te maken van het temperatuurverschil tussen het aardoppervlak en diep in de aarde gelegen warmtereservoirs wordt geothermie genoemd.  Bij winning op grotere diepte of bij hogere temperatuur wordt eerder gesproken over geothermie. Bij ondiepe projecten en lage temperatuur spreekt men van aardwarmte.

Het geothermische gebied van Krafla, ten noorden van het stadje Reykjhlið.

Bij Grundartangi, op het Akranes schiereiland, zo'n 30 kilometer ten noorden van de hoofdstad Reykjavík staan twee grote bedrijven, aluminiumproducent Nordural en Elkem Iceland, dat hier ferrosilicium (FeSi) maakt. Dit product wordt gebruikt bij de productie van staal. Elkem in Grundartangi is met 120.000 ton per jaar de op een na grootste ferrosilicium producent ter wereld. Per jaar verlaat 312.000 ton aluminium de Norduralfabriek.

Voor de productie van aluminium is heel veel electriciteit nodig. Voor de opwekking van zo veel stroom wordt gebruik gemaakt van waterkracht en geothermische energie. Deze twee bronnen zijn op Ijsland ruimschoots voor handen. Het bauxiet wordt vanuit de hele wereld tot uit Australië naar Ijsland getransporteerd. De staven aluminium gaan vervolgens weer over de hele aardbol, o.a. naar de autoindustrie. Het ferrosilicium van Elkem vindt z'n weg naar staalbebrijven zoals Tata Steel bij Ijmuiden.

Waterstof

Rond 2005 kwam het eerste waterstof tankstation van Reykjavík in gebruik. Hier worden de bussen van het stadsvervoer getankt. Er komt alleen maar waterdamp uit de uitlaat van de bus. Deze foto's werden gemaakt in september 2006 tijdens een Euroschool excursie. 'Er ekki á leið' is niet de bestemming van deze bus, maar staat voor 'geen dienst'.

Naast het toenemende gebruik van waterstof als brandstof voor vervoersmiddelen, komen er ook steeds meer laadvoorzieningen voor elektrische- en hybride auto's, zoals hier in de Laugavegur, de belangrijkste winkelstraat van Reykjavík. Blijkbaar heeft deze Porsche alleen even een parkeerplaatsje nodig.