Alfred Wegener
In 1915 werd "Die Entstehung der Kontinente und Ozeane" gepubliceerd, waarin Alfred Wegener zijn theorie van continentverschuiving (Engels: continental drift) heeft beschreven. Ook al waren er eerder ook wel wetenschappelijke publicaties verschenen, waarin het van plaats veranderen van de grote landmassa's was beschreven, Wegener was degene, die dat met een geologische onderbouwing deed. Hij kon echter nog geen overtuigende verklaring geven welk mechanisme de landmassa's deden verschuiven. Wegener stelde, dat deze verschuiving mogelijk werd veroorzaakt door getijden en/of door centrifugale krachten die op de aarde en de aardkorst werd uitgeoefend.
Toen Wegener in november 1930 op het ijs van Groenland om het leven kwam, was er nog nauwelijks geologisch onderzoek naar de zeebodem van oceanen gedaan. Enkele geologen, waaronder de Zuid-Afrikaan Alexander du Toit (1878-1948) en Engelsman Arthur Holmes (1890-1965) zetten hun onderzoek voort en vonden niet alleen meer bewijzen voor Wegener's theorie, maar ook de verklaring voor het verschuiven van de continenten. Het zou echter nog tot aan het begin van de jaren '70 van de vorige eeuw duren, voordat 'de theorie van de platentektoniek' in de wetenschappelijke wereld een plaats kreeg. Uitgebreid geologisch onderzoek van, onder andere, de zeebodem aan beide zijden van de Mid-Atlantische Rug bracht het mechanisme, waar Wegener naar had gezocht: convectiestroming in de de aardmantel. |
De ouderdom van de oceanische plaat in beeld: Hoe roder de kleur, hoe jonger het gesteente. De dieprode kleur staat voor de situatie in 1996, het jaar waarop deze kaart door NOAA werd gepubliceerd. De gesteenten met de lichtrode/oranje tinten hebben een ouderdom tot ongeveer 50 miljoen jaar. De leeftijd van de geel/lichtgroen gekleurde gesteenten loopt van 50 miljoen jaar tot ongeveer 150 miljoen jaar oud (donkergroen). De ouderdom van de blauwe tinten loopt van 150 miljoen jaar (lichtblauw) tot 180 miljoen jaar (donkerblauw). De zwarte tint van de breuklijn toont een actieve breuk; de roodroze lijn stelt een niet-actieve breuklijn voor. Kaart: NOAA, 1996.
Op de foto van het computermodel is rechts (in oranje aangegeven) hoe vloeibaar materiaal van een relatief hogere temperatuur door de mantel richting de dunne aardkorst dringt. Het bestaan van dergelijke convectiestromen was in Wegener's tijd onbekend. Pas in de jaren '70 van de vorige eeuw werd het mechanisme van de bewegende aardplaten duidelijk. Model gemaakt door F. Cameri. Bron: ETH Zurich.
|
Wegener's beroemde boek. Bron: Goethe Universiteit, Frankfurt am Main.
|
Wegener en de Plaattektoniek...
Op het internet zijn tal van video's en tutorials over Wegener, zijn theorie en plaattektoniek te vinden. Deze, gemaakt door Cary Graham, geeft een goed beeld:
Op het internet zijn tal van video's en tutorials over Wegener, zijn theorie en plaattektoniek te vinden. Deze, gemaakt door Cary Graham, geeft een goed beeld: