Grote Waterprojecten in Nederland
Een groot deel van onze provincie, maar ook van Nederland ligt beneden de zeespiegel. De zware, op Deltahoogte gebrachte zeedijk beschermt het land, de dorpen en de steden. Onze provincie is goed tegen de zee beschermd, maar met de verwachte stijging van de zeespiegel zal de zeedijk in de komende jaren verzwaard en verhoogd moeten worden. Niet alleen in Fryslân is er werk aan de winkel, ook elders in Nederland moeten maatregelen worden genomen. Denk daarbij niet alleen aan de versterking van onze kustverdediging, maar ook aan de beveiliging tegen het water van onze grote rivieren.
De drie grote waterprojecten in Nederland:
1. De Zuiderzeewerken 2. De Deltawerken 3. Ruimte voor de Rivier 1. De Zuiderzeewerken
Vanaf 1927 is er gewerkt aan de drooglegging van een groot deel van de voormalige Zuiderzee, nu Ijsselmeer. Naast een betere bescherming tegen de zee ging het in dit project ook om landwinning. Zo ontstonden de Wieringermeer, de Noordoostpolder en Flevoland. Ook de aanleg van de Afsluitdijk was onderdeel van dit grote project. De Zuiderzeewerken werden in 1968 voltooid. De voormalige eilanden Wieringen, Urk en Schokland verdwenen.
Op de kaart hiernaast is ook de Markerwaard ingetekend. Er werd wel een dijk aangelegd tussen Lelystad en Enkhuizen, maar de plannen om het Markermeer droog te leggen zijn (nog) niet uitgevoerd. Deze kaart is een detail van een grotere kaart getiteld "Plan van Afsluiting en Droogmaking", zoals te zien in het Zuiderzeemuseum in Enkhuizen. 2. De Deltawerken
Na de watersnoodramp van februari 1953 werd het Deltaplan opgesteld. Een gigantisch waterbouwkundig project, dat tot doel had, het tot dan zeer kwetsbare deel van de Nederlandse rivierdelta voorgoed tegen overstromingen te beschermen. Officiëel werden de Deltawerken met het op Deltahoogte brengen van de zeedijken in 2010 afgerond.
Deltaplan 2
Ook al zijn de Deltawerken in 2010 voltooid, wil dat bepaald niet zeggen, dat we klaar zijn en dat Nederland voor altijd is beschermd. Integendeel.... de verwachte stijging van de zeespiegel noopt ons tot het maken van nieuwe plannen ! Lees meer over Deltaplan 2. 3. Ruimte voor de Rivier
Sinds een aantal jaren wordt er in Nederland gewerkt aan het project "Ruimte voor de Rivier". Op een groot aantal plaatsen langs de grote rivieren wordt gewerkt om de afvoer van het water zo goed mogelijk te laten verlopen. Doel is om het land zo goed mogelijk te beschermen tegen overstromingen. Dat hoeft niet altijd met het bouwen van zware dijken. "Ruimte voor de Rivier" is in 1995 gestart en is nu in uitvoering. Dat geldt ook voor het project "Maaswerken".
|
Plannen voor de voormalige Zuiderzee zijn er al sinds eeuwen. Bron: eigen foto van kaart in Zuiderzeemuseum, Enkhuizen
De grote dammen van de Deltawerken.
Bron: Deltawerken.com. |
Reportage Rampgebied
Het Zuiderzeemuseum in Enkhuizen biedt binnenkort de mogelijkheid mee te doen aan het iPad Project "Reportage Rampgebied". Tijdens ons bezoek aan het Zuiderzeemuseum, maken we een reportage over het door een overstroming getroffen dorp, waar het water tot aan de daken van de huizen is gestegen. Als onze reportage helemaal gemonteerd is, wordt deze op de website van het Zuiderzeemuseum geplaatst. Je krijgt in de komende weken meer informatie over de excursie naar het Zuiderzeemuseum en het iPad project. Het is mogelijk om je in groepjes van twee aan te melden. |
De grote watersnood van 1916. Deze foto is gemaakt van een informatiepaneel in het Zuiderzeemuseum.
|
In de enorme machinehal van het Ir. D.F. Woudagemaal bij Lemmer staan vier stoommachines met daaraan gekoppeld vier machtige vliegwielen, die nog steeds, in tijden van hoge waterstanden in de Friese Boezem, operationeel zijn. De stoommachines en vliegwielen drijven acht ronde centrifugaalpompen (ook wel Jaffapompen genoemd) aan die per dag ongeveer 6 miljoen m³ water verplaatsen. Dit is het grootste stoomgemaal ter wereld, dat nog regelmatig in bedrijf is. De foto werd in de herfstvakantie van 2016 door Jeffrey Dijkstra tijdens een excursie gemaakt. Het gemaal was toen in vol bedrijf.
De NOS publiceerde op de vooravond van de herdenking, op 1 februari 2018, een reconstructie watersnoodramp van 1953 uit, met daarin unieke kleurenbeelden. Klik hier voor deze reconstructie. Hieronder vind je nog een aantal interessante media en een aantal goed bruikbare bronnen:
Media
Een selectie van beschikbare videoclips bij de inleiding van Stad en Land in Nederland. De strijd tegen het water: De Deltawerken De Watersnoodramp van februari 1953
Ruimte voor de Rivier
Rivierdijken
|
Bronnen
Kustbescherming - Ecomare
Zee - golvende kracht op het vlakke land
Rivieren - stromende kracht
meer uit de SchoolTV Beeldbank:
meer informatie:
Deltawerken - Watersnoodmuseum Ouwerkerk
Het Deltaplan - Deltapark Neeltje Jans
Maeslantkering - Keringhuis.nl
|
Een eeuwenoud idee in de moderne tijd....
Moderne terp in gebruik genomen
In de Overdiepse Polder, in Noord-Brabant, is de eerste moderne terp met een boerderij erop in gebruik genomen. Dankzij de terp houden de bewoners van de boerderij droge voeten. De polder is recent omgevormd tot waterbergingsgebied en kan bij hoog water vollopen. Naar schatting zal dat eens in de 25 jaar gebeuren. Acht boeren die in de polder wonen, kwamen daarom met het plan om hun boerderij op een terp te zetten. Internationale belangstelling voor moderene terp Er is veel internationale belangstelling voor het project in de Overdiepse polder. Bewindslieden en journalisten uit onder meer China, de Verenigde Staten, Zimbabwe en Singapore bezochten de nieuwe terpen. bron: NOS, 25 augustus 2012 |
De monniken bouwden al eeuwen geleden de eerste terpen. Dat zijn kunstmatig heuvels om droge voeten te houden. Boeren in Nederland doen het anno 2012 weer. In een polder bij Den Bosch is vandaag een eerste terpboerderij in gebruik genomen. Internationaal is er veel belangstelling voor.
|