De maan in 2024 |
Als de maan relatief dichtbij de aarde staat, kunnen we genieten van een 'supermaan'. Voor de liefhebbers van aardbeien: op de BBC Nieuwspagina zijn een stuk of wat mooie foto's van de 'aardbei-maan' verzameld: de laatste supermaan van 2022, of op de site van de NOS van foto's in Nederland gemaakt. De BBC heeft ook een aantal foto's verzameld, ditmaal van de augustus supermaan, die ze (hoofdzakelijk in Noord-Amerika) de 'sturgeon-moon' (steur-maan) noemen, omdat rond volle maan in deze maand de grootste steuren in de Grote Meren werden gevangen.
Omdat de maan dichter bij de aarde staat dan bij een gemiddelde volle maan, lijkt hij ongeveer 7% groter en 14% helderder dan normaal. Klik hier voor meer over supermaan.
Op 26 april 2021, in de vroege morgen werd de maan vlak voor het ondergaan, om 05.59 uur in Mûnein gefotografeerd.
|
huidige maanfase:
Op dit model van de maan in het Verkehrshaus der Schweiz in Luzern staan de maanlanders van het Apolloprogramma in het zonnetje.
|
India op de maan
Sinds 23 augustus 2023, 12:32 uur (UTC) staat de Chandrayaan-3, de onbemande maanlander van het Indiase ruimteagentschap ISRO op de maan, op 69⁰22' ZB, 32⁰21' OL in de buurt van de Manzinus U krater. Het ruimtevaartuig werd op 14 juli 2023 gelanceerd. India is, na de Sovjet-Unie, de Verenigde Staten en China, het vierde land dat een zachte maanlanding heeft gemaakt en het eerste land dat in het zuidpoolgebied is geland. Het ruimtevaartuig zal na de beëindiging van het korte onderzoeksprogramma op de maan blijven staan.
Deze foto van de Vikram-lander werd gemaakt door een camera op de Pragyan Rover, het maankarretje, dat onderzoek op het maanoppervlak zal uitvoeren. Foto: ISRO. Bron The Indian Express.
|
Lees meer over het Chandrayaan-3 project op de website van ISRO, die van de ESA, de Planetary Society, of de NASA.
|
Apollo 11 op de maan
Terug naar de maan?
|
Nu naar de maan.....
|
Het zou zo maar kunnen, dat er opnieuw bemande ruimtevluchten naar de maan zullen worden gemaakt. Op dit model in het Verkehrshaus der Schweiz in Luzern staan de maanlanders van het Apollo-programma op de plek waar ze in begin '70-er jaren landden. In het videofragment zie je de eerste stappen van Neil Armstrong op de maan. Natuurlijk kun je ook zelf even naar de maan: met Google Moon.
"Terug naar de Maan" is ook de titel van het artikel in de National Geographic van juli 2019, ter gelegenheid van de 50ste verjaardag. Je vindt de NG in de GeoGraphixs mediatheek Op de NGwebsite staat het artikel in het Engels "Countdown to a New Era".
|
Maan in Nederland
Sinds 2018 kun je in de André Kuiperszaal van het Museon een stukje maansteen bewonderen. De steen is in december 1972 tijdens de laatste Apollo maanmissie (Apollo 17: van 7 tot 19 december 1972) meegenomen. De Apollo 17 landde op 11 december in het Taurus-Littrow-dal op de maan aan de rand van de Zee der Sereniteit (Mare Serenitatis). Astronauten Harrison 'Jack' Schmitt en Eugene Cernan brachten hier vandaan meer dan 740 individuele steen- en grondmonsters mee. De steen die door NASA aan de stad Den Haag in bruikleen is gegeven, is 3,8 miljard jaar oud en weegt 25 gram.
Het stukje maanbasalt is fijnkorrelig en donkergrijs/zwart gekleurd. Het is rijk is aan ijzer, magnesium en plagioklaas veldspaat. Dit mineraal komt ook veel op aarde voor. Net als veel andere basalten op de maan bevat de steen meer titanium dan normale basalten. De steen in de André Kuiperszaal zit in een speciale open container en kan worden aangeraakt. (RDV7076).
|
Deze foto werd door Ronald E. Evans, commandant van de Lunar Reconnaissance Orbiter (LRO) gemaakt, terwijl zijn twee collega-astronauten zich op het maanoppervlak bevonden. De sporen van de LRV zijn goed zichtbaar, evenals de maanauto zelf. Foto: NASA/ https://www.nasa.gov/images/content/584392main_M168000580LR_ap17_area.jpg
|
Gene Cernan maakte deze foto van de Lunar Roving Vehicle na de laatste rit. Op de achtergrond staat de maanlander. Foto: NASA.(Photo AS17-143-21933) http://www.hq.nasa.gov/alsj/a17/images17.html.
|
Planten van de maan
In het Space Plants Lab van de Universiteit van Florida zijn foto's van de eerste plantjes, gekweekt op maanstof, gepubliceerd. In totaal hebben NASA-astronauten van het Apollo programma (Apollo 11, 12 en 17) tussen 1969 en 1972 382kg aan maangesteente (gruis, zand, stof en materiaal verkregen uit grondboringen) mee terug naar de aarde genomen. De onderzoekers van de universiteit hadden de beschikking over slechts 1 gram maangrond per plantje. De zandraket (Arabidopsis thaliana) ontkiemt en groeit weliswaar in de maangrond, maar, zoals de bijgaande foto toont, blijft achter in ontwikkeling ten opzichte van soortgenoten, gekweekt op aardse grond.
De drie rechter plantjes van de zandraket zijn gekweekt op maangrond. De linker plantjes wortelden in grond afkomstig van de aarde. Foto: University of Florida, Space Plants Lab. Zie ook het artikel in Nature van 12 mei 2022 of het artikel op de nieuwssite van de NOS, gepubliceerd op 13 mei 2022.
Nog meer aan de hemel...
In de eerste paar nachten hebben we de Quadrantiden voorbij zien komen, maar er komen nog meer sterrenregens:
Op 13 augustus kunnen we de Perseïden zien, gevolgd door de Draconiden (op 8 oktober), de Leoniden (18 november) en de Geminiden (14 december).
Op 13 augustus kunnen we de Perseïden zien, gevolgd door de Draconiden (op 8 oktober), de Leoniden (18 november) en de Geminiden (14 december).