Koninklijk Eise Eisinga Planetarium
|
In 1781 legde Eise Eisinga de laatste hand aan zijn planetarium. In ruim 7 jaar had hij naast zijn werk als wolkammer kans gezien ons zonnestelsel in zijn huis in Franeker op schaal na te bouwen.
Directe aanleiding was de grote onrust, die er in het voorjaar van 1774 was ontstaan naar aanleiding van een bijzondere samenstand van planeten. In de vroege ochtend van 8 mei stonden Mercurius, Venus, Mars en Jupiter (en ook onze eigen maan) dicht bij elkaar aan de hemel. Deze samenstand zou er voor zorgen, dat de aarde uit haar baan werd geslingerd en vervolgens op de zon zou verbranden. 
Buiten ons eigen zonnestelsel moet er nog miljoenen andere vergelijkbare stelsels zijn. Zou daar een planeet zoals onze aarde tussen zitten ? Foto gemaakt in het SpaceExpo in Noordwijk.
Lees dit engelstalige artikel over het planetarium. Geschreven door Mike MacEacheran voor BBC Travel.
The Royal Eise Eisinga Planetarium is the world’s oldest working planetarium. Credit: The Royal Eise Eisinga Planetarium. BBC Travel 21 March 2018.
Keuze opdracht Eise Eisinga Planetarium
Deze keuze-opdracht bestaat uit 2 delen. Het eerste deel kun je gewoon op school (of thuis) uitvoeren, het tweede deel voer je tijdens de excursiedag in het Planetarium in Franeker uit.
Naast de Nederlandstalige opdrachten, kun je er ook voor kiezen de opdrachten in het Duits en/of Engels* uit te werken. * overleg voorafgaand aan het uitwerken van de opdrachten met jouw talendocent. |
AstroGraphixs excursies:
SpaceExpo Noordwijk
Zeiss Großplanetarium Berlijn
Eise Eisinga
Op een steenworp afstand van het Koninklijk Eise Eisinga Planetarium staat de Martenastins, waarin nu Museum Martena is gevestigd. In de collectie bevindt zich een miniplanetarium: een orrery:
Ter gelegenheid van de viering van het tweehonderdjarig bestaan van de Franeker Universiteit, in 1785, schonk Koning Willem V een orrery, een model van ons zonnestelsel.
De orrery werd in 1750 door de firma Wright&Cole in Engeland vervaardigd. Hij werd gebruikt bij de colleges astronomie aan de Franeker universiteit om de werking van ons zonnestelsel aan de studenten uit te leggen. |
In het midden de orrery staat de zon, verschillende planeten en manen kunnen eromheen draaien. Door middel van een kruk kon de orrery in beweging worden gezet en werden de bewegingen van de planeten tenopzichte van de zon en van elkaar zichtbaar. Foto gemaakt in de universiteitszaal van Museum Martena, Franeker.
Bezoek Observeum Burgum
In 2019 hebben weer een aantal data (op vrijdagen) beschikbaar voor een bezoek aan de het Observeum (voorheen Volkssterrenwacht) in Burgum.
Bij helder weer kunnen we in het planetarium planeten, onze maan en sterren kijken, maar er is altijd een alternatief programma voor het geval wolken roet in het eten gooien.
We beginnen doorgaans om 19.00 uur en het programma duurt meestal tot 22.00 uur. Uiteraard zijn hier ook de ouders/verzorgers, pakes en beppes van harte welkom.
De eerste datum is: vrijdag 1 maart 2019.
Voor GeoGraphixs-leerlingen is de deelname gratis. Belangstellende ouders, pakes en beppes, mits in het bezit van een Museumjaarkaart hebben ook gratis toegang. Anders vraagt het Observeum een entree van 5 euro. Klik hier voor meer over deze excursie. Vraag jouw docent voor meer informatie en neem een kijkje op de website van het Observeum.
In 2019 hebben weer een aantal data (op vrijdagen) beschikbaar voor een bezoek aan de het Observeum (voorheen Volkssterrenwacht) in Burgum.
Bij helder weer kunnen we in het planetarium planeten, onze maan en sterren kijken, maar er is altijd een alternatief programma voor het geval wolken roet in het eten gooien.
We beginnen doorgaans om 19.00 uur en het programma duurt meestal tot 22.00 uur. Uiteraard zijn hier ook de ouders/verzorgers, pakes en beppes van harte welkom.
De eerste datum is: vrijdag 1 maart 2019.
Voor GeoGraphixs-leerlingen is de deelname gratis. Belangstellende ouders, pakes en beppes, mits in het bezit van een Museumjaarkaart hebben ook gratis toegang. Anders vraagt het Observeum een entree van 5 euro. Klik hier voor meer over deze excursie. Vraag jouw docent voor meer informatie en neem een kijkje op de website van het Observeum.
Meer Ruimtevaartexcursies....
|
Excursie ESTEC/ESA Noordwijk
Voor belangstellenden (leerlingen en ouders/verzorgers) zijn we van plan ook dit jaar weer een excursie te organiseren naar SpaceExpo in Noordwijk. Datum en programma zijn nog niet bekend. 
|
Zeiss Großplanetarium Berlijn
Tijdens de Berlijn-excursie (leerjaar 3) is het mogelijk, als keuze-activiteit, een bezoek te brengen aan het Zeiss GroßPlanetarium in Berlijn-Prenzlau.
|