Na de Oktober-Revolutie van 1917 ontwikkelde de Sovjet Unie zich tot een economische- en militaire supermacht, gebaseerd op de communistische ideologie zoals die werd gezien door o.a. Karl Marx. In de Grote Patriottische Oorlog, zoals de meeste inwoners de Tweede Wereldoorlog noemen, verdreef het machtige Sovjet leger de troepen van Nazi Duitsland van hun grondgebied. Het Rode Leger vocht zij-aan-zij met de Westelijke Geallieerden. Enkele jaren na de overwinning stonden de bondgenoten van de Tweede Wereldoorlog tegenover elkaar.
Europa was opgedeeld in een Westelijk, kapitalistisch, deel en een communistisch oostelijk deel. De Sovjet Unie bouwt vanaf het begin van de zogenaamde 'Koude Oorlog' aan een gigantische militaire macht met een grote hoeveelheid aan kernwapens. De industriële productie wordt voor een groot deel aangewend voor de bewapening van het land en haar bondgenoten. De grootschalige winning van delfstoffen heeft zijn sporen in het land achter gelaten. Grote delen van Siberië zijn zwaar vervuild als gevolg van de winning en het transport van aardolie en aardgas. Het ging er in de Sovjet Unie vooral om een zo hoog mogelijke productie. De aandacht voor de gevolgen voor het milieu was gering. Economische vooruitgang en het Aralmeer.
Duizenden jaren lang was het Aralmeer één van de grootste binnenzeeën van de wereld. Nu is er van deze zee, op de grens van Kazachstan en Oezbekistan, weinig meer over. Lees het artikel "Als het water weg is" van Mark Synnott in de National Geographic van juni 2015 (p.64-81). Deze NG is beschikbaar in de mediatheek. In het artikel "Water en machtspolitiek in Centraal-Azië" gaat auteur René Does in op de vraag welke krachten ertoe hebben geleid, dat het Aralmeer in snel tempo opdroogt:
Bekijk hier de reportage in "The Guardian" van 1 oktober 2014:
Satellite images show Aral Sea basin 'completely dried'. Bij dit artikel is een fotoanimatie, waarbij het opdrogen van het meer tussen 200 en 2014 goed te zien is: Watch the Aral Sea's eastern basin disappear..... |
De bittere strijd na de oorlog....
"De bittere strijd na de oorlog..." is de titel van de workshop over de gevolgen van het militaire onderzoek en gebruik van kernenergie. Naast het Sovjet-programma onderzoeken we ook de ontwikkelingen in de Verenigde Staten en de Westerse bondgenoten. Daarbij staat de vraag centraal of wij in Nederland daar ook de gevolgen van ondervinden.
Leven en overleven in Norilsk.
In de National Geographic van februari 2014 is een reportage over de stad Norilsk geplaatst met tekst en foto's van Elena Tsjernisjova: Norilsk, de Bevroren Stad (Engelstalige reportage).
Lees hier een interview met Elena over haar werk in Norilsk. |