Excursie Yeb Hettinga Skoalle- Furdgum
op onderzoek in de eigen leefomgeving
Een nieuw onderdeel in onze praktijklessen Aardrijkskunde (en leergebied Mens & Maatschappij) is onze excursie/werkmorgen in de Yeb Hettinga Skoalle in Furdgum (Firdgum).
In juni werken we in de voormalige dorpsschool van Firdgum aan het thema "Wonen en werken in het kweldergebied van Noord-west Fryslân". Daarbij gaan we in de tijd terug en wel tot in de eerste eeuwen van het begin van onze jaartelling. In de tijd, dat de Romeinen de baas waren in grote delen van Nederland, bewoonden de Friezen het kustgebied. Ondanks het soms dreigende water van de Noordzee, slaagden de mensen er in, hier een bestaan op te bouwen. Voor hun eigen veiligheid bouwden ze terpen. Daar werden de huizen en boerderijen opgezet. Daar was ook de drinkwatervoorziening. Hoe onze voorouders hier in dit gebied leefden zullen we vandaag nader bekijken....... Het blijft uiteraard niet alleen bij kijken. We zullen vooral doen ! Alleen de kloktoren van de Sint Nicolaaskerk van Furdgum is bewaard gebleven.
Opdrachten
Klik hier voor de fietsroute-opdracht. Je kunt de opdracht in tweetallen uitvoeren. Startpunt van de route is Campus Middelsee in Sint Annaparochie.
Furdgum vanuit de lucht. Foto: Aerodata International Surveys 2015 voor Google Earth.
|
Programma juni 2022
We vertrekken per fiets vanaf school richting Firdgum. Zorg ervoor, dat je fiets tip-top in orde is. 08.20 uur - vertrek naar Furdgum 09.00 uur - aankomst in Furdgum en begin programma 11.30 uur - einde programma, terug naar school 12.10 uur - weer op school. Even tijd om uit te rusten en een broodje te eten. Landschappen van Fryslân
Er bestaat niet iets zoals 'Het Friese Landschap', Fryslân kent juist een grote variatie in landschappen. Dat maakt het beschrijven en bestuderen van al deze verschillende landschappen niet gemakkelijk, vandaar dat er een indeling van 9 hoofdtypen is gemaakt:
Landschappen van Fryslân in Kaart
Deze kaart met de negen landschapstypen is samengesteld door geograaf Meindert Schroor.
(in: "De Wereld van het Friese Landschap", p.77). De Provincie Fryslân heeft een schat aan digitaal kaartmateriaal online.
Ga naar Fryslân in Kaart voor meer informatie, kaarten en links. |
Voor het praktijkgedeelte van onze aardrijkskundelessen in de onderbouw werken we vanuit het 'Kweldercentrum Noarderleech' van het Fryske Gea. Het centrum staat letterlijk aan de rand van het UNESCO Werelderfgoed De Waddenzee. Voor meer informatie over ons veldwerk kun je hier alvast een kijkje nemen. Het andere deel van de praktijklessen vindt plaats in de Yeb Hettinga Skoalle in Furdgum. Als het weer het toelaat, kunnen we ook het seaddehûs (zodenhuis) bezichtigen.
Op de foto hiernaast, gemaakt op de open dag in juni 2013, is het eerste seaddehûs te zien, met twee jonge bewoners. |
In het najaar van 2013 zakte het zware van graszoden uit het Noarderleech gemaakte dak gedeeltelijk in.
|
Het tweede zodenhuis in Furdgum. De muren bestaan uit (gras)zoden, o.a. afkomstig uit het nabij gelegen buitendijkse Noarderleech. De eerste uitvoering had een zodendak, tegenwoordig heeft het Seaddehûs een rieten dak.
Terug naar het jaar 700: wonen en werken in het zodenhuis.....
Bronnen en media
Voor het samenstellen van lesmateriaal bij dit onderdeel is gebruik gemaakt van de onderstaande bronnen en media. Een aantal van deze bronnen is in de schoolmediatheek opgenomen.
De Wereld van het Friese Landschap
Wetternammen / Waternamen
Terpen en Terpnamen
Geskidenis fan de Bildtse Waadfisserei
Waddenland
Het Zodenhuis van Firdgum
Oude kaarten van Het Bildt op Bildtweb
|