Geotherm NL

Geothermische energie in Nederland

In tegenstelling tot bijvoorbeeld Nederland, wordt op Ijsland op redelijk grote schaal gebruik gemaakt van geothermische energie. Zo ook op het Noordereiland van Nieuw-Zeeland, in het gebied tussen de steden Taupo en Rotorua. In de centrale van Warakei wordt de stoom afkomstig van kokend heet water omgezet in elektriciteit. Deze centrale kwam al in 1958 in bedrijf en is nu (nog) de grootste van het land. De gemiddelde jaarlijkse stroomproductie light rond de 1300 GWh.

In de drie case-studies leer je meer over geothermische energie in deze landen, het belang van deze vorm van duurzame enerie in de toekomst en de mogelijkheden voor deze vorm van energiewinning in Nederland. Recent is door de provincie Fryslân een vergunning afgegeven voor een boring naar warm water. Een deel van het tuinbouw kassencomplex van de firma A.C. Hartman bij Sexbierum met aardwarmte op de gewenste temperatuur gebracht. Een ander nieuw project is de bouw van een aardwarmtecentrale bij het World Trade Centre (WTC) in Leeuwarden.

Nederland

Op de kaart is de gemiddelde temperatuur van de Nederlandse ondergrond op een diepte van 2 kilometer weergegeven. Opvallend is de hoge temperatuur in het oosten van de provincie Fryslân en het aangrenzende Groninger Westerkwartier. Ook in de Waddenzee tussen Vlieland en het vaste land is er sprake van een relatief hoge temperatuur. Hier is mogelijk een verband met de zich daar nog iets dieper bevindende Zuidwal Vulkaan. Ook het grote gebied in Oost-Brabant valt op.

De eerste aardwarmtecentrale van Leeuwarden moet begin 2019 in bedrijf gaan. De centrale komt bij het WTC te staan en zal een deel van de stad, waaronder het nieuw te bouwen voetbalstadion van energie kunnen voorzien. Verdere plannen zijn er bij zuivelbedrijven FrieslandCampina in Leeuwarden en A-Ware in Heerenveen. Die beide projecten gaan naar een veel grotere diepte, van meer dan vijf kilometer, en zitten nog in de aanloopfase. Buiten Fryslân zijn er al een paar centrales in bedrijf, bijvoorbeeld in Den Haag, Zeeland en Overijssel.

Bekijk hier de video van Omrop Fryslân over de aardwarmte plannen in Leeuwarden.

Bron: Hydreco.nl

Tuinbouw op aardwarmte
Het tuinbouwbedrijf van de firma A.C. Hartman in Sexbierum is begonnen met de bouw van een aardwarmteinstallatie.
De glastuinbouw is een energie-intensieve sector, waarbij voor de verwarming van de kassen tot nu toe vooral gebruik gemaakt wordt van aardgas. Door de toepassing van aardwarmte kan een belangrijke verduurzamingsslag gemaakt worden. Aardwarmte in Sexbierum is de winning van warmte (mijning) in de vorm van warm water (circa 100 graden) op ongeveer 3.000 meter diepte. Op de locatie van Hartman kan door het gebruik van aardwarmte jaarlijks ruim 7 mln. m³ aardgas bespaard worden (gelijk aan 4.500 huishoudens). De onderstaande twee kaarten maken duidelijk, dat het Sexbierumse bedrijf op een gunstige locatie is gevestigd. Toen het bedrijf in 1969 vanuit het Westland naar Friesland verhuisde, was deze factor nog niet van invloed. Wat toen onder meer gold, was het hoge gemiddelde aantal zon-uren. Lees meer....

Temperatuurverdeling in de Nederlandse ondergrond op 2000 meter diepte. Illustratie: TNO-NITG

Jeroen Hartman tussen de komkommers.
Bron: Gezondheidskrant. (geen copyright informatie).

De temperatuur in de ondergrond van Nederland op een diepte van 2 km (links) en 5 km (rechts). Bron: TNO, Utrecht.

Van aardgas naar aardwarmte

De komende jaren zal er in Nederland hard worden gebouwd aan de omschakeling van het gebruik van aardgas naar meer duurzamere vormen van energie. De toepassing van aardwarmte is een van de mogelijkheden. De centrale verwarming op aardgas, zoals we die nu nog in het merendeel van onze huizen zien, zal op termijn plaats maken voor een andere manier van verwarmen.