|
|
|
|
|
Bewegende Wereld
|
Bewegende Wereld gaat over aardbevingen en vulkanisme.
In 'Bewegende Wereld' gaan we nader in op vulkanisme en bewegingen in de aarde. Dat doen we onder andere met 'case studies' in Ijsland en Nieuw-Zeeland. Ook maken we een uitstap naar de hoogste berg van Spanje, de vulkaan El Teide op het Canarische eiland Tenerife. En hoe zit het nu met onze eigen vulkaan ? In de afgelopen jaren is Noord-Nederland, en dan met name Oost-Groningen, opgeschrikt door een reeks aardbevingen. Al zijn de bevingen, zeker in vergelijking met de voorbeelden van verwoestende aardbevingen op deze pagina, van beperkte omvang en kracht, ze leiden tot grote ongerustheid onder de bewoners. En op de schade aan woningen zit ook niemand te wachten. Voor een goed beeld hebben we de belangrijkste zaken en begrippen op een rij gezet in 'Het Grote Geheel', 'Vulkanisme' en 'Aardbevingen'.
|
|
Natuurgeweld in het nieuws
|
Aardbevingen Syrië en Turkije - 6 februari 2023
De zware aardbevingen hebben op grote schaal verwoestingen aangericht in het Syrisch-Turkse grensgebied. Op de foto een nog half overeind staand flatgebouw, maar net zoals heel veel andere woningen in Hatay, niet meer bewoonbaar. In de eerste dagen na de ramp hebben veel mensen de nacht in de kou moeten doorbrengen. Foto: Reuters. Bron: BBC News. Meer nieuws over deze aardbevingen op NOS.nl.
De website van het European-Mediterranean Seismological Centre (EMSC) geeft een actueel overzicht van alle geregistreerde bevingen in het gebied. Op de foto de situatie van 7 februari 2023, 13.30 uur Nederlandse tijd.
Semeru, Java - 4 december 2022
De uitbarsting van de 3676 meter hoge vulkaan in de vroege morgen van 4 december 2022 heeft tot de evacuatie van duizenden mensen geleid. Bij een eerdere uitbarsting, op 29 augustus 1909, kwamen meer dan 200 mensen om het leven. Sindsdien heeft de vulkaan meer slachtoffers gemaakt: in mei 1981 deedhevige regenval het kratermeer overstromen, waarbij zo'n 26 dorpen schade opliepen door water- en modderstromen. Naar schatting kwamen toen 250 mensen om.
Grote aswolken boven de hoogste vulkaan op Java, gezien vanuit Lamujang. Foto: Agus Harianto. Bron: The Jakarta Post, 4 december 2022.
Mauna Loa, Hawaï - 27 november 2022
Lavastroom opde noordoostelijke flank van de Mauna Loa, 27 november 2022. Foto: K.Mulliken/USGS. Bron: ABC News, 27 november 2022.
Op 27 november 2022 kwam de Mauna Loa, de grootste vulkaan op Hawaï's Big Island, na 38 jaar opnieuw tot uitbarsting. Van de Mauna Loa zijn 34 erupties bekend sinds 1843. Meer over de Mauna Loa en de vulkanen van Hawaï.
Aardbeving en tsunami treffen Sulawesi -
28 september 2018 Een aardbeving bij het Indonesische eiland Sulawesi heeft een zware tsunami veroorzaakt. Op de kust van de stad Palu rolde een drie meter hoge muur van golven af. Door de aardbeving zelf waren daarvoor al veel gebouwen ingestort. Bewoners van het kustgebied waren na een tsunamiwaarschuwing naar hoger gelegen gebieden gevlucht. Er werd een tsunami voorspeld van een halve tot drie meter. De eerste meldingen over de tsunami in Palu kwamen kort nadat de waarschuwing was ingetrokken. De gevolgen van de tsunami worden met de dag groter, maar doordat de communicatie met het rampgebied is uitgevallen, is er nog moeilijk een schatting te maken van de schade. Het aantal doden loopt nog steeds op en is de 1400 dodelijke slachtoffers al gepasseerd. Hulp komt maar moeizaam op gang, omdat veel wegen door de vloedgolven zijn weggevaagd. Bron: NOS.nl. 
De Tsunami laat een spoor van verwoesting achter. Dit schip van 500 ton werd door de vloedgolf op het land gegooid, midden tussen de huizen. De Tsunami ontstond na de aardbeving van 7.4 op de Richter-schaal nabij Donggala in het midden van het eiland Sulawesi. Foto: ANTARA.
Zware aardbeving Midden Italë - 26 oktober 2016
In de Centraal-Italiaanse regio Umbrië hebben woensdagavond twee aardbevingen plaatsgevonden. Volgens het Italiaanse Vulkanologische Centrum had de eerste beving een kracht van de 5,4 op de schaal van Richter en werd die omstreeks 21:15 gevolgd door een zwaardere naschok van 6,4. Dat meldt persbureau AP. Het epicentrum lag bij Macerata, op zo’n 66 kilometer van de stad Perugia. Hoewel er op sommige plekken paniek ontstond, waarbij Italianen in allerijl hun huis uit vluchtten, zijn er geen directe meldingen van dodelijke slachtoffers. Wel overleed één man aan een hartaanval bij de tweede beving. Ook raakten tientallen mensen lichtgewond. Lees meer... Zware aardbeving in Italië -24 augustus 2016
Heel veel schade en slachtoffer bij een zware beving (Richter 6,2) in Midden-Italië. 
Het dodental in het stadje Amatrice is razendsnel opgelopen. In de uren na de eerste bevingen werden er al bijna 200 slachtoffers geborgen. Foto op Metronieuws. Geen copyright informatie.
Klik hier voor de diverse nieuwsberichten en achtergrond-informatie.
Ecuador getroffen door zware aardbevingen
Op zaterdag 16 april 2016 is Equador getroffen door een beving van 7.8 op de Richter-schaal. In de eerste uren zijn al tientallen doden onder het puin aangetroffen. Het werd nog erger. Lees meer.... Bekijk de BBC reportage (engelstalig) 
De aardbevingen in het noordwesten van Ecuador. Bron: BBC.
Doden bij aardbeving in Japan
Op donderdag 14 april 2016 werd de stad Kumamoto, in het zuiden van Japan opgeschrikt door een serie zware aardschokken..... Lees meer en bekijk de video. Bekijk ook de reportage in The Guardian (engelstalig) Vanuatu opgeschrikt door een zware aardbeving
Op 3 april 2016 vond er een zware aardbeving plaats nabij Vanuatu in de Grote Oceaan. De angst bestond, dat een tsunami voor een nog grotere verwoesting zou zorgen.... 
Deze kaart van de US Geological Survey map geeft de plaats van het epicentrum van de aardbeving met een kracht van 7.2 op de Richter-schaal, iets uit de kust van Vanuatu. Bron: TVOne News New Zealand.
Cotopaxi, Equador........
President Rafael Correa van Equador heeft op maandag 17 agustus 2015 de noodtoestand uitgeroepen. De vulkaan Cotopaxi staat op het punt tot uitbarsting te komen. De uitbarsting kan grote gevolgen hebben voor Quito, de hoofdstad van Equador, op slechts enkele tientallen kilometers verwijderd. Meer.... Kathamandu, Nepal......
Inwoners pakken van Kathmandu hun spullen en evacueren naar een veiliger gebied. Foto AP / Niranjan Shrestha. Bron: NRC.nl.
Na de zeer zware aardbeving van vrijdag 24 en zaterdag 25 april 2015 is Nepal op 12 mei opnieuw getroffen door een zware beving. Eerder werden grote delen van de Nepalese hoofdstad Kathmandu verwoest. Ook in de rest van het bergland is de verwoesting enorm. Al een paar dagen na de ramp zijn er al meer dan 3500 dodelijke slachtoffers te betreuren. Lees meer...
Ontake, Japan..... Op zaterdag 27 september 2014 waren skiërs en wandelaars nietsvermoedend de Ontake opgegaan. Niets wees er op, dat de besneeuwde vulkaan tot uitbarsting zou komen. Binnen een paar uren tijd was de situatie op de berg compleet anders. In plaats van sneeuw waren de flanken van de berg ineens bedekt met een laag as. Onder skiërs en wandelaars vielen nogal wat gewonden. een aantal mensen wordt vermist. Voor hun leven wordt gevreesd. Lees het artikel op BBC News Asia. 
Reddingswerkers op de Ontake. Bron: NOS; Foto: AFP.
Een dag later, meldt de NOS, dat er 32 dodelijke slachtoffers zijn te betreuren. Lees het artikel en bekijk het videoverslag op de website van de NOS. TV One News meldt 43 dodelijke slachtoffers.
Ondanks het feit, dat de Japanse geologische dienst de toestand van alle vulkanen en risicogebieden nauwlettend in de gaten houden, kwam de uitbarsting van de Ontake als een verrassing. Er waren geen waarschuwingen voor het gebied van kracht. Lees meer..... 
De uitbarsting van de Ontake ten westen van Tokyo, Japan, gefotografeerd vanuit een vliegtuig. Bron: BBC News; Foto: Reuters.
Sichuan verwoest....
Op 20 april 2013 werd de Chinese provincie Sichuan opgeschrikt door een zware aardbeving (6.6 Richter). Het dodental was na een dag al opgelopen tot boven de 200. Bron: National Geographic/Photograph from AFP/Getty Images.
en zo gaat het maar door......
|
De aardbevingen in Oost-Groningen zorgen voor veel ongerustheid onder de inwoners. De oorzaak van de bevingen is naar alle waarschijnlijkheid door ons zelf veroorzaakt. Foto van dwarsdoorsnede Oost-Groningen in Geologisch Museum Hofland.
Bárðarbunga, Ijsland.....
dichtstbijzijnde actieve vulkaan van dit moment is de Bárðarbunga (Bardarbunga) onder de grootste gletsjer van Ijsland. Op zondag 24 augustus 2014 stond de magma op het punt door de dikke ijslaag heen te breken. Kijk voor meer informatie bij Bewegend Ijsland en op deze nieuwsclip van RTL. Nog steeds is er een verhoogde activiteit onder de ijskap van de Vatnajökull. 
De relatief kleine uitbarsting van de Badarbunga op Ijsland is een spectaculair verschijnsel. Foto: EPA.
De zware aardbeving van 2011 zorgde voor veel slachtoffers en een enorme schade in Christchurch. Bron: GNS.
Zwarte lava en as kleuren het landschap van het Canarische eiland Tenerife. Bekijk ook....
Whakaari - Witte Eiland
Op Noarderljocht lees je meer over de vulkaan voor de kust van het Noordereikand van Nieuw-Zeeland.
Stromboli, de mensen en de Vulkaan - National Geographic November 2015. Het verhaal van Gaetano Cusolito en andere inwoners van het kleine vulkaaneiland in de Tyrreense Zee. Foto: Cris Toala Olivares in National Geographic, November 2015.
Heimaey is het grootste eiland van de Westmann Eilanden voor de zuidkust van Ijsland. De mensen van het stadje wonen bijna bovenop de vulkaan.
In de winter van 2014 maakte Noarderljocht een fotoreportage over de vulkanen van Tongariro. Even leek het er op, dat het in het gebied rond de Te Maari krater en de Tongariro vulkaan tot een uitbarsting zou komen. Gelukkig bleef het rustig.
Vliegen boven de besneeuwde vulkanen van het Tongariro National Park is een belevenis. |
Bewegende Wereld - het grote geheel
|
In vier case studies, onderaan deze pagina, kijken we in detail naar aardbevingen en vulkanisme. Voor een beter begrip van deze fascinerende verschijnselen is het echter nodig deze ook op wereldniveau te bestuderen. Dat kan voordat je overstapt naar de case studies, maar kan uiteraard ook achteraf. Klik hier voor het grote geheel.
Klik hieronder voor de case studies.
|
In het geothermische gebied rond het Myvatn op Ijsland komt de stoom onder hoge druk uit een 'vent' naar buiten.
|
Nieuw-Zeeland
|
Ijsland
|
Spanje
|
Nederland
|