|
|
|
|
|
Coastwatch
Jierliks weromkommende ûnderdielen binne Coastwatch en Waadplestik (Waddenplastic). Gewoanwei fine se yn de moannen april, maaie en yn septimber / oktober plak. Yn de maitiid fan 2020 wie alles ynienen oars. Wy hoopje, dat we yn de maitiid fan 2023 wer mei Coastwatch en Waddenplastic op paad te kinnen. Op lytsere skaal ha we trouwens noch wol by it Waad oan de slach west. Ek tichter by skoalle wie der noch folop wurk oan de winkel. Dat wurk bliuwe we fansels ek dwaan, lykas ús ynset foar lokale aktiviteiten as de ' Himmeldei ' op ferskate plakken yn de provinsje, mar ek foar de World CleanDay. Dizze is dit jier op sneon 16 septimber.
Coastwatch - Waddenplastic 2019
|
Coastwatch-Waadplestik 2019. Learlingen út learjier 1 wurkje yn april en oktober yn it dykfak tusken De Westhoek en Swarte Haan oan de Fryske Waadkust. De earste wurkdei fan 2019 wie dit foarjier op freed 12 april 2019. Yn wike 42 wie der in 'gewoane' Coastwatch, mar ek dan sille we dan noch wol spesjaal nei de HDPE-kerrels (Hoge Dichtheid Poly Etheen) sykje. Yn ferbân mei de kontenerramp feroarsake troch de MSC Zoe, yn de nacht fan 1 op 2 jannewaris 2019, sykje wy yn april yn in selektearre dykfak spesjaal nei lyts plestik (ôffal-) materiaal. Dit dogge wy foar Waddenplastic.nl, ûndersyk, dat útfierd wurdt troch de RuG.
Hjir op dizze side fynst alle ûndersyksresultaten fan Coastwatch 2019.
|
Eltse HDPE-kerrel yn it ûndersyksfak fan 40 by 40 sm wurdt teld en yn in bakje sammele. Swarte Haan, 12 april 2019.
|
|
|
Fan de brêge boppe de útlaat fan it gemaal Swarte Haan, wurdt om de 10 meter in fak fan 40 kante sintimeter yn it floedmerk ûndersocht op plestik kerrels. De eksakte posysje en de gegevens wurde fuortendaliks ynfierd yn de ArcGIS web-app. Undertusken bliuwt ek de fierrekiker paraat, want ek de fûgels moatte noch ynventarisearre en teld!
Loftfoto fan it ûndersochte gebiet by it gemaal fan Swarte Haan. Om de 10 meter is oer in ôfstân fan 300 meter socht nei plestik kerrels. Dêrneist is op trije plakken (A, B en C) in meunster fan yn trochsneed 79 gram út oanspield materiaal nommen. Op plak A (78 gram) waarden 19 kerrels oantroffen, op plak B (80 gram ): 13 kerrels en op plak C (79 gram ): 4 kerrels. Foto: Google Earth.
Klik hjir foar de fotoreportage, makke troch frou Jorissen.
Mear oer....
|
Waddenplastic.nl
Fia de webside Waddenplastic.nl freget de Ryks universiteit Grins (RuG) help by it yn kaart bringen fan de plestikfersmoarging yn it Waadgebiet: net allinnich op de Waadeilannen, mar ek op de Fryske kust. Dêrûnder falle ek de dykfakken yn ús jierlikse Coastwatch-ûndersyk. It ûndersyk rjochtet him spesjaal op de HDPE-kerrels, lytse boltsjes, de grûnstof foar in soad plestik produkten. ( HDPE is de ôfkoarting fan Hoge Dichtheid Poly Etheen )
In lyts part fan de plestik kerrels dy 't fûn binne yn in bakje. Neigeraden dat se langer op it strân of yn it wetter lizze, groeie der algen op. Fûgels sjogge de kerrels dan faak foar iten oan.
|
Coastwatch
Coastwatch is in langrinnend ynternasjonaal projekt foar learlingen yn de ûnderbou fan it fuortset ûnderwiis, fan Denemarken oant België en de oare kant fan de Noardsee. Dêrneist dogge der ek oaren mei, lykas natuerferieningen. Eins elkenien, dy 't meihelpe wol oan in skjinne, mar foaral sûne see. Oft dat no de Waadsee, de Noardsee of in oare see of in mar is....
Waarom Coastwatch ?
Dêrom dus... Bist noch net hielendal oertsjûge, sjoch dan noch even nei de plestik sop:
|
|
Wat dogge wy foar Waddenplastic?
Op in tal selektearre punten yn ús dykfak tusken Swarte Haan en Westhoek sykje wy yn fakken fan 40 by 40 sintimeter nei net-natuerlike materialen en telle dêryn de hoemannichte HDPE-kerrels. De lokaasje, de hoemannichte kerrels fiere wy op de app. Om de 10 meter oan 'e floedline fiere wy dy telling út. Yn it ynstruksjefilmke sjochst hoe 't dat yn syn wurk giet.
De gegevens gean nei Waddenplastic/RuG. We fiere se yn op de ArcGIS web-app. Se binne dan dadliks online beskikber op ArcGIS Waddenplastic:
De ArcGIS webside dêr ’t alle oant no ta ûndersochte lokaasjes op oanjûn binne. Dit is de stân op 10 maart 2019. Yn april wurde ús nijste gegevens taheakke.
|
Wat dogge wy foar Coastwatch?
1. Wy bringe de yn ús kustfak oanwêzige plante - en bistesoarten oan de foet fan de seedyk yn kaart. Dit dogge wy mei de strânscanner app. Dy kinst hjirûnder downloade: 
2. We bringe alle dingen, materialen, dy 't eins net yn see of op it strân thús hearre yn kaart. Ek dit dogge we mei de strânscanner app.
3. Alles wat net op it strân thúsheart dogge wy yn jiskepûden en fiere wy ôf *. * Wy kinne / meie net alles meinimme: gjin deade bisten, mar ek gjin dingen dy 't mooglik gefaarlik wêze kinne. Dêr meitsje we in foto fan en warskôgje de eksperts fan Coastwatch. 4. We sykje spesjaal nei mooglike resten fan de ferlerne lading fan de MSC Zoe op 1 jannewaris 2019. Dit is in ferfolch op it ûndersyk fan Waddenplastic op 12 april 2019. 5. Op skoalle sortearje wy it fûne ôffal nei soart en komôf. 6. We fearen alle gegevens yn Survey123 yn. |
|
Wêr is Waddenplastic?
|
Wêr is Coastwatch?
|
Wy wurkje foar Waadplestik yn itselde ûndersyksgebiet as dat fan Coastwatch. Dêrtroch is it goed mooglik om gegevens te kombinearjen.
Op it kaartsje hjirneist sjochst ús hiele Coastwatch-gebiet. |
Wy wurkje yn de kuststrook fan Swarte Haan oant de Westhoek. Yn totaal giet it om in lingte fan 6,5 kilometer. De ûndersyksstrook wurdt rekkene fan de krún ôf (top) fan de seedyk oant de wetterline. Foar it ynventarisearjen fan de fûgels en oare bisten rekkenje wy dêr noch in strook fan 100 meter see by. Om te oriïntaasje: de strekdammen lâns de kust fan dit gebiet hawwe likernôch dizze lingte. Eltse wurkgroep krijt in dykfak fan 500 meter lingte. Klik hjir foar it oersjoch. Op de foto hjirûnder sjochst ús folsleine wurkterrein. Wy wurkje fan rjochts nei links op de foto, dus fan Swarte Haan oant De Westhoek
|
|
Waddenplastic
programma 19 april 2023 Sjoch hjir it deiprogramma foar 19 april o.s.
Klontsjes paraffine (links) en HDPE-kerrels.
Foto: WUR Wageningen. |
Coastwatch
oktober 2023 Yn wike 42 fan oktober 2023 sille wy wer mei it reguliere Coastwatch programma oan de slach, yn de dykfakken tusken Swarte Haan en de Westhoek, sa 't dat yn foargeande jierren barde. Wol sille inkelde wurkgroepen noch in HDPE-ynventarisaasje útfiere. Hjir fynst it deiprogramma, mei dêrby noch efkes koart it listje mei saken dy 't meinimme moatte. De eksakte datum wurdt noch bekend makke.
Wat hast nedich foar Coastwatch? - Fyts - Mobyl mei de strânscanner app - Fototoestel (kamera op mobyl kin ek) - pinne / potlead (+ eventueel reserve) + skriuwpapier - Passende klean: hâld rekken mei de ferwachte, mar ek ûnferwachte waarsomstannichheden - Eat te iten en te drinken (lunsjpakket) |
Claudine, Vianney en Loes wurkje by de ' útsjochtafel ' op de seedyk by de Slachte harren gegevens by. Dit dogge wy no net mear op papier mar mei de strânscanner app.
Resultaten Coastwatch
De resultaten fan de Coastwatch 2017 fynst hjir. De resultaten fan de Coastwatch 2018 fynst hjir. De resultaten fan de Coastwatch 2019 fynst hjir. Yn 2020 o/m 2022 hawwe wy gjin Coastwatch-ûndersyk útfierd. We gean derfan út, dat we yn de maitiid fan 2023 wer gewoan oan de slach kinne. |
Mear ynformaasje en links
|
Coastwatch oan de râne fan de wrâld: Spitsbergen
Ein augustus 2017 wie GeoGraphixs op Spitsbergen. Oer in lingte fan 500 meter waard op it strân fan Kinnvika socht foar AWI-Litterbase nei mikroplastics. Al it plestik ôffal waard foar neier ûndersyk meinaam. Hjir speure Jetske (links) en Corina nei lytse stikjes plestik tusken it grint. Op 'e eftergrûn leit de Antigua yn 'e baai.
Mear oer Litterbase.
|
Restanten fan keunststof tou oan de houten peallen fan de strekdaam by Wierum. It materiaal wurdt troch fûgels brûkt om der in nêst fan te bouwen. Spitigernôch reitsje in soad jonge piken, neidat se út it aai krûpt binne, tangele yn 'e sterke triedden en fine as sa de dea. Lytsere stikjes plestik wurde faaks foar iten oansjoen, hielendal as dêr algen op oangroeid binne.....
|
Kom yn aksje....
|
We sille op de seedyk mei eigen eagen sjen, dat in dei Coastwatch net foldwaande is alle swalkôffal fuort te krijen. It is in lytse muoite om op oare mominten swalkôffal op te krijen. Fansels helpt it in stik as we der foar soargje, dat der net fan dit soart ôffal leit. It is dochs in lytse muoite om it lege blikje of pakje yn in ôffalamer te smiten... Gjinien sit dochs te wachtsjen op plaatsjes lykas hjirneist?
|
|
|
Kraanwetter oeral fersmoarge mei plestik
Rotterdam, tongersdei 7 septimber 2017 - We drinke hieltyd mear mikroplestik. Kraanwetter befettet hieltyd mear piiplytse dieltsjes dy 't der net útfiltere wurde kinne. In wrâldwiid ûndersyk wiist dat út, meldt de Britske krante The Guardian. Allinnich al yn de stêd New York blykte leafst 94 persint fan it teste kraanwetter plestiks te befetsjen. It drinkwetter yn Europa is it skjinst, al is yn Grut-Brittannië, Frankryk en Dútslân 72 persint fan it ûndersochte kraanwetter fersmoarge. De dieltsjes sitte ek yn sûker en huning, yn bier en sels yn de loft. In Frânske stúdzje toande oan dat it yn Parys bygelyks jierliks 10 ton oan mikroplastics ‘reint' . Undersikers fan de State University of New York, meitsje harren grutte soargen. It is bekend dat bisten troch plestik yn it wetter kampe mei sûnensproblemen. Oesters bygelyks blieken minder en lytsere neikommelingen te krijen. De ûndersikers tinke dat de minske ek gefaar rint. Boarne: NRC en The Guardian (orizjinele artikel) |
Yn grutte parten fan de wrâld komt drinkwetter net út de kraan, lykas by ús, mar keapje je it wetter ferpakt yn plestik flessen. De lege flessen wurde meastentiids fuortsmiten en bedarje sa úteinlik sels dus yn it drinkwetter.
|
|
Mei tank oan Omrin, Wetterskip Fryslân en de gemeente Waadhoeke foar harren stipe en it beskikber stellen fan materialen.
|
|
|
|
|
It ynternasjonale projekt Coastwatch rint al in grut tal jierren... Net allinnich yn Nederlân, mar ek yn de oare lannen om de Noardsee en Eastsee hinne. It projekt is in inisjatyf fan Stichting De Noordzee.
|
|
